Over het gebouw
Onze kerk staat wat verborgen in het dorp, maar is er voor iedereen in Oostzaan. De kerk heeft een lange historie, waaruit vooral de verknochtheid blijkt die de gemeenteleden aan hun kerkje hebben.
In 1876 waren er in Oostzaan geen andere plaatsen voor een eredienst dan de Grote Kerk. Vanuit Amsterdam was er toen al een gereformeerde evangeliedrang op gang gekomen, waarbij ook Oostzaan bezocht werd. Het was voor de gelovigen een woelige tijd, waarin scheuringen binnen de kerk voorkwamen. Ook de kerk in Oostzaan werd niet gespaard en er kwamen mensen naar voren die vonden dat er een eigen kerkgebouw voor hun prediking moest komen. Ze werden gesteund door gelijkgezinden uit Amsterdam. En dat in een dorp dat toen nog vrij geïsoleerd lag en veel minder inwoners had. Geschat wordt dat ongeveer 20 mensen voor de nieuwe kerk gingen.
De kerk moest een bescheiden omvang hebben, naar de aard van de gelovigen. Waarschijnlijk is er apart een kerkklokje bijgebouwd, maar dat is niet meer na te gaan. Wel kwam er achter de kerk een houten kosterswoning.
Zoals het uiterlijk was, moest
ook het interieur zijn, wars van opsmuk. Natuurlijk was een orgel daar wel op zijn plaats om de gezangen te begeleiden. Dit orgel werd in de loop der jaren zo aftands, dat van begeleiding geen sprake meer was. In 1923 kwam daar een oplossing voor: in een ‘courant’ vond men een advertentie waarin een kabinetorgel werd aangeboden vanuit Stellendam. Het orgel was daar overbodig en ging in de verkoop. Enkele mannenbroeders togen naar het verre Stellendam, bij de gemeente Goedereede in Zuid-Holland. Het orgel werd grondig gekeurd en beproefd, waarna de koop werd gesloten. Een beurtschipper bracht het gedemonteerde orgel naar Zaandam, van waaruit het in delen op een Oostzaanse ‘plat’ naar het dorp werd gevaren. Vanaf die tijd pronkt het orgel vanaf een verhoging achter in de kerk.
In 1981 is het orgel onder toezicht van Monumentenzorg gerestaureerd door Flentrop uit Zaandam. Omdat Monumentenzorg het belang van instandhouding van het orgel inzag, werd het officieel bestempeld als monument met de omschrijving: ‘tweeklaviers kabinetorgel met aangehangen pedaal en dertien registers, in 1785 gebouwd door H.H. Hess.’ Het orgel wordt nog elke zondag gebruikt in de erediensten.
Ook onze kerk ontkwam in de loop der tijd niet aan renovaties en herstelwerkzaamheden. In 1964 werd het gebouw compleet gemoderniseerd, wat in eigen beheer moest worden uitgevoerd. Heel speciaal bleek toen de band die er met haar gemeente bestaat. De vrouwen hebben om geld bij elkaar te verdienen in de avonduren gewerkt bij Albert Heijn en Verkade. Het kapitaal voor de verbouwing werd letterlijk met dubbeltjes en kwartjes bij elkaar verdiend.
Wij zijn trots op deze geschiedenis en willen deze graag delen. Hoewel de kerkdiensten op de eerste plaats staan, wordt er ook ruimte geboden aan activiteiten voor kennismaking en ontspanning.
Ook is iedereen van elke gezindte welkom om een dienst bij te wonen of gewoon wat te praten.